9 сакавіка Філіпава Яна, вучаніца 10 класа, прыняла ўдзел у канферэнцыі “Мой першы крок у навуку” і выступіла перад вучнямі ўстановы адукацыі з дакладам на тэму “Роля англійскіх запазычанняў у сучаснай беларускай мове”. Яна паведаміла, што ў сучаснай беларускай мове назіраецца вялікая колькасць слоў, запазычаных з англійскай мовы. І гэта становіцца актуальнай праблемай у сучаснай беларускай мове, яна хвалюе як мовазнаўцаў, так і пісьменнікаў. Напрыклад, у вершы “Хвалебная песня навасловам” сучасны паэт Леанід Дранько-Майсюк узнімае актуальную праблему ўжывання запазычаных слоў і прапануе замяняць іх беларускімі навасловамі. Каб вырашыць праблему замены вялікай колькасці англіцызмаў беларускімі словамі, Яна прапанавала свой слоўнік наваслоў.
СЛОЎНІК НАВАСЛОЎ
АВЕРДРАФТ - ДАЕГРОШ
АКАЎНТ - СТАРОНКАКАРЫСТАЛЬНІК
АРТ–БУК - ВЫЯВАЗАХОЎШЧЫК
АСЭМБЛЕР - ПЕРАКЛАДАЛЬШЧЫК
АФЛАЙН - БЯССЕТНІК
БІЛБОРД - ІНФАШЫЛЬДАЧКА
БУКРЫДАР - ШМАТКНІЖНІК
ВЕЛНЭС - ЗДАРОЎЕЗБЕРАЖЭННЕ
ГАДЖЭТ - ЗРУЧНІК
ІНСАЙДАР– САКРЭТААХОЎНІК
ІНТЭРНЭТ - СЛОВАСВЕТ
КАМП’ЮТАР - АСВЕТАР
КАНСАЛТЫНГ- ТЛУМАЧАЛЬНІК
КАПІРАЙТАР – РАСПРАЦОЎШЧЫК
КЛІРЫНГ - УЗАЕМАРАЗЛІК
КРЭАТАР - НОВАСТВАРАЛЬНІК
МАБІЛЬНІК - ДАЛЬКАЖЫК
НЬЮСМЕЙКЕР – НАВІНАЗНАЎЦА
ПРЫНТАР- ВЫХОД
ТРЫЛЕР - ТРЫМЦЕННІК
САЙТ - АСОБНІК
ХЭНД-ФРЫ – ВАЛЬНАРУК
ЦЮБІНГ - КРУГАКАТ
Заклікаем усіх неабыякавых да лёсу роднай мовы людзей далучыцца да моватворчасці па замене англіцызмаў беларускімі навасловамі.
Народ, усе мы – моватворцы
(і адначасна нарматворцы),
Кладу канец вершагаворцы…
Пільную мову вокам, вухам:
Яна жывая - словарухам!
І словаруху – быць нязводным,
І заставацца слову - родным!
Алесь Каўрус